(VNGL – Truyện ngắn).
1.
Làng Minh nằm ven biển miền Trung, nghèo, heo hút. Ba mẹ anh đã qua đời. Ngôi nhà nhỏ cũ kỹ, tường loang lổ. Từ ngày Minh rời đi, càng thêm vắng vẻ, lạnh lẽo. Anh nhớ lại ngày ấy, khi Thiện, thằng bạn thân, gọi điện rủ vào Thành phố Hồ Chí Minh lập nghiệp. Nó đã có chỗ đứng vững vàng trong đó và sẵn sàng giúp anh thực hiện ước mơ. “Vào đi, có tao đây, yên tâm. Âm nhạc và giọng hát của mày phải có đất dụng võ. Trên sân khấu lớn, tài năng mới thật sự tỏa sáng”. Minh tin Thiện. Suốt những năm sinh hoạt ở câu lạc bộ âm nhạc thị xã, hai đứa luôn kề cận, hiểu nhau từng ánh mắt. Cả hai có mặt trong hầu hết các chương trình văn nghệ, từ giao lưu, biểu diễn dịp lễ Tết đến liên hoan, đám cưới, tiệc tùng. Thiện năng nổ, giỏi tổ chức, luôn là người đứng ra lo liệu mọi thứ. Còn Minh là linh hồn của câu lạc bộ, cây ghi-ta chủ lực, được nhiều người hâm mộ. Giọng hát nam trầm của anh từng khiến khán giả say mê. Những bản nhạc anh sáng tác đoạt vài giải thưởng cấp tỉnh, thắp lên niềm tin về một tương lai rộng mở.
Thế là Minh rời làng, mang theo cây đàn và giấc mơ được tỏa sáng dưới ánh đèn sân khấu lớn. Tám năm lăn lộn giữa thành phố công nghiệp ồn ào, náo nhiệt bậc nhất nước, tám năm đủ để đổi khác một đời người. Nhưng với Minh, đó là tám năm của bao thăng trầm, của những lần vấp ngã rồi gắng gượng đứng dậy. Anh vẫn chưa thể bước ra ánh sáng sân khấu chuyên nghiệp, chưa thể khẳng định chỗ đứng của mình. Có lẽ tài năng anh chưa đủ lớn giữa môi trường cạnh tranh khắc nghiệt. Hoặc cũng bởi tâm hồn anh quá trong trẻo, không quen với những bon chen, toan tính và cả những điều mờ ám phía sau ánh đèn rực rỡ.
Giữa những tháng ngày bôn ba, Minh gặp Lan Chi trong chuyến dã ngoại liên hoan của nhóm sinh viên năm cuối Trường Đại học Quốc gia Thành phố. Ban nhạc của Minh được mời biểu diễn trong đêm dạ tiệc hôm ấy. Niềm vui cuồng nhiệt của tuổi trẻ, của tiếng hát, tiếng cười, đã thắp lại trong anh ngọn lửa nhiệt huyết tưởng chừng lụi tàn. Minh đàn và hát say sưa, cuốn hút. Khi anh kết thúc tiết mục, tiếng vỗ tay vang dội như pháo nổ. Ngồi giữa nhóm bạn, Lan Chi dõi theo anh bằng ánh mắt ngưỡng mộ. Cô sinh viên khoa kinh tế có tâm hồn lãng mạn, dễ rung động. Trước chàng nghệ sĩ có khuôn mặt đa cảm, đôi mắt xa xăm như lạc vào thế giới âm thanh, cô ngỡ ngàng, xao xuyến… Bắt gặp ánh nhìn của Minh, cô vội cúi mặt, hai má ửng hồng, vành tai nóng bừng. Đến phần khiêu vũ, Lan Chi không từ chối lời mời của Minh. Họ dìu nhau từng bước nhẹ trong điệu nhạc, tay trong tay, hơi thở quyện hòa. Một cảm giác thân quen đến lạ lùng len vào tim cả hai. Từ khoảnh khắc ấy, tình yêu nảy nở và kết trái, để rồi một đám cưới rộn ràng diễn ra, hứa hẹn bao điều hoa mộng…
2.
Gia đình Lan Chi khá giả. Ba mẹ cô yêu thương con nhưng luôn tôn trọng, không can thiệp vào đời sống riêng. Họ chấp nhận sự lựa chọn của cô. Sau đám cưới, họ mua cho vợ chồng Lan Chi một căn nhà mặt tiền trên con phố sầm uất, làm tổ ấm cho đôi trẻ. Tốt nghiệp đại học, Lan Chi được tuyển vào làm việc tại một công ty xuất nhập khẩu lớn. Cô tham gia nhiều dự án trọng điểm, thường xuyên làm việc với cường độ cao, lịch trình dày đặc: họp hành, khảo sát, phân tích dữ liệu, lập kế hoạch tài chính, đôi khi còn đi công tác xa. Có những ngày cô phải tăng ca, làm cả cuối tuần để kịp tiến độ. Công việc bào mòn sức lực, khiến sức khỏe và đời sống riêng của cô bị ảnh hưởng. Đôi lúc, những bất đồng với đồng nghiệp càng khiến áp lực tâm lý nặng nề thêm. Thương vợ vất vả, Minh gần như gác lại toàn bộ đam mê nghệ thuật, chấp nhận lùi về sau, âm thầm làm hậu phương cho Lan Chi. Anh chuẩn bị những bữa ăn đủ dinh dưỡng, pha nước gừng chanh mật ong giải rượu mỗi khi cô trở về trong men say, mát-xa cho vơi nhọc nhằn sau những ngày căng thẳng. Ban đầu, Lan Chi hạnh phúc vì có người chồng hiểu chuyện, tận tụy, thấu đáo. Nhưng rồi, mọi thứ bắt đầu thay đổi. Lao vào công việc kinh doanh, cô có những mối quan hệ mới. Cô bị hấp dẫn bởi những thứ mới mẻ, hào nhoáng, đầy cám dỗ: những buổi tiệc sang trọng, những người đàn ông thành đạt, lịch lãm, những lời tán tỉnh ngọt ngào và cả những món quà xa xỉ… Từng chút một, dần cuốn cô rời xa vòng tay Minh.
Lan Chi thay đổi từng ngày. Cô trang điểm kĩ lưỡng trước khi ra khỏi nhà, diện những bộ váy hàng hiệu bó sát, đắt tiền, để lộ những đường cong quyến rũ. Nhiều đêm, mãi tới khuya cô mới về, người phảng phất mùi nước hoa nam lạ. Một lần, Minh không còn chịu nổi, cất giọng khàn đặc: “Lan Chi, em đi đâu mà giờ này mới về? Mùi nước hoa trên người em là của ai vậy?”. Cô cười nhạt: “Anh nghi tôi sao?”. Minh nghẹn họng, không nói nên lời. Lan Chi nhếch môi: “Đây là nhà của tôi. Nếu anh thấy không còn phù hợp thì cứ đi”. Không khí đông cứng. Minh sững người. Câu nói ấy như nhát dao xoáy sâu vào tim. “Cô!.. cô!…”. Anh run bần bật, môi mấp máy không ra tiếng. Sắc mặt trắng bệch. Bàn tay siết chặt đến bật máu. Thế giới trong mắt anh như sụp đổ.
Tối hôm đó, một gã đàn ông sang trọng đưa Lan Chi về trên chiếc ô tô bóng loáng. Ánh đèn pha quét qua khung cửa, hắt lên gương mặt Minh đang ngồi lặng trong phòng khách. Cửa mở. Tiếng giày cao gót gõ nhịp khô khốc trên nền gạch. Lan Chi bước vào, bắt gặp ánh mắt anh, nụ cười nhạt phớt qua môi. Ánh nhìn cô lạnh lùng đến tàn nhẫn, rồi ngúng nguẩy đi thẳng vào phòng ngủ.
Cánh cửa khép sầm lại, tiếng vang như chốt chặn cuối cùng của một cuộc hôn nhân đã chết. Khoảnh khắc ấy, Minh hiểu: Lan Chi hôm nay không còn là Lan Chi của ngày xưa nữa. Cô đã dấn thân vào chốn phồn hoa, quyền quý, kiêu hãnh, nơi ánh hào quang chen lẫn những sắc màu giả trá, lạnh lùng. Ở đó, không có chỗ cho anh. Mọi kỷ niệm từng có, những yêu thương, những hy sinh lặng lẽ của anh… chỉ còn như giấc mộng vỡ tan. Minh cúi đầu. Đôi bàn tay siết chặt. Ngực quặn lại. Dẫu đã lường trước ngày này, nhưng khi nó thật sự đến, nỗi đau vẫn buốt nhói nhấn anh chìm vào khoảng trống lạnh lẽo đến tê người.
Minh buồn rầu ra ngồi trên ban công tầng hai, nhìn xuống con đường trước nhà, xe cộ vẫn tấp nập xuôi ngược, người qua lại rộn ràng. Trên vỉa hè, những cửa hàng, quán xá sáng choang, ánh đèn màu chớp nháy không ngừng. Cảnh vật quen thuộc bỗng trở nên xa lạ, trớ trêu. Lòng Minh trào dâng một nỗi buồn vô hạn. “Mình thất bại thảm hại thế này ư? Sao mọi thứ lại trở nên tồi tệ đến vậy? Những câu hỏi cứ trở đi trở lại, bám riết trong đầu Minh. Càng nghĩ càng bế tắc. Tuyệt vọng. Anh lắc đầu ngao ngán, hai tay buông thõng, người trống rỗng.
Sáng hôm sau, Lan Chi xách túi đi làm như lệ thường. Thấy Minh, khuôn mặt cô cau có, ánh mắt lạnh băng. Cô đặt lên bàn tờ đơn ly hôn, giọng dửng dưng: “Xem các điều khoản phân chia tài sản, chỗ nào cần thương lượng thì nói”. Minh sững người. Anh nhìn Lan Chi thật lâu, khẽ hỏi: “Em đã nghĩ kỹ rồi phải không?”. Cô gật đầu, gương mặt xinh đẹp không chút cảm xúc. Minh thở dài, cầm bút ký vào chỗ trống đề sẵn tên mình. Khi nét mực vừa chạm giấy, một luồng lạnh buốt lan khắp người. Mọi thứ quanh anh như khựng lại, chỉ còn nghe tiếng kim đồng hồ nhích từng nhịp khẽ khàng. Rồi anh lặng lẽ vào phòng, thu xếp ít đồ đạc cần thiết. Tất cả đã đổ vỡ, không còn gì để níu giữ. Chia tay có lẽ là giải pháp tốt nhất cho cả hai. Chưa có con cái, nên việc ly hôn suy cho cùng cũng nhẹ nhàng hơn. Nhưng sao lòng vẫn nặng trĩu đến thế…
Đồ đạc của Minh chẳng có nhiều: vài bộ quần áo, ít vật dụng cá nhân. Tài sản quý giá nhất là những bản nhạc đã và đang viết, được anh cẩn thận xếp vào chiếc hộp gỗ nhỏ, cùng cây đàn ghi-ta treo trên tường, người bạn thân thiết duy nhất còn lại. Anh biết mình phải rời đi, càng sớm càng tốt, rời xa ngôi nhà từng chất chứa bao kỷ niệm ngọt ngào, nhưng cũng lắm nỗi xót xa. Minh đặt chìa khóa lên bàn phòng khách. Anh gọi taxi ra ga tàu. Ngoái nhìn ngôi nhà lần cuối, một thoáng ngậm ngùi thoáng qua trong mắt, nhưng rồi anh dứt khoát quay lưng.
3.
Minh về tới ngôi nhà cũ lúc xế chiều. Tiếng sóng biển quen thuộc từ xa vọng lại nghe đến nao lòng. Lòng Minh rưng rưng xúc động. Quên hết mệt nhọc của một hành trình dài, anh lặng lẽ quét dọn từng góc, lau chùi từng món đồ. Chẳng mấy chốc, căn nhà sáng sủa, sạch bong như hồi nào. Đêm ấy, anh ngủ một giấc yên bình sau bao đêm dằn vặt thao thức. Sáng hôm sau, Minh dậy sớm. Sau khi vệ sinh, anh ra sân tập vài động tác thể dục, hít căng lồng ngực làn không khí mặn mòi của vùng biển. Minh tự nhủ: “Mình phải bắt đầu lại”. Anh sửa sang lại mảnh vườn nhỏ trước hiên, trồng thêm mấy khóm hồng đỏ, loài hoa anh từng yêu thích. Chiếc ghế xích đu dưới mái hiên cũng được cẩn thận chà nhám, sơn lại, bóng lên dưới nắng sớm. Anh đăng ký tham gia câu lạc bộ âm nhạc của thị xã. Người cũ còn ít, người mới nhiều, nhưng ai cũng biết anh, người nhạc sĩ từng là niềm cảm hứng cho bao người yêu âm nhạc ở thị xã. Dạ Thảo, chủ nhiệm và là giọng hát nữ chính của câu lạc bộ. Mái tóc ngắn, gương mặt sáng và nụ cười thân thiện, cô bước đến bên Minh nói: “Em biết anh từ lâu rồi. Thật lòng mà nói, ngày ấy em cũng là fan của anh”. Minh mỉm cười, giọng chậm rãi: “Cảm ơn em và mọi người vẫn còn nhớ đến anh”. Từ đó, anh hoạt động không ngừng nghỉ, tham gia mọi chương trình của câu lạc bộ, sáng tác say mê như muốn bù lại những tháng năm đã lãng phí. Nhiều ca khúc của anh được công chúng yêu thích, vang lên trên các phương tiện truyền thông, được trình bày trong những đêm nhạc lớn địa phương. Thế nhưng, đêm về, khi nằm một mình trên chiếc giường đơn trong căn phòng yên ắng, Minh lại thấy trống trải. Anh có cảm giác như mình chỉ là một mảnh đời lẻ loi. Nỗi buồn chợt dâng lên cay nghẹn sống mũi. Anh khẽ trở mình, cố kìm giọt nước mắt đang chực trào…
Thời gian dần trôi, Minh và Dạ Thảo ngày càng thân thiết. Trong mỗi buổi tập của câu lạc bộ, cô luôn ở bên anh, cùng bàn bạc chương trình diễn, thứ tự tiết mục, hay trao đổi về những ca khúc mới. Giọng hát của Dạ Thảo trong sáng, mộc mạc, thanh thoát. Mỗi lần cô cất tiếng, Minh lại thấy lòng mình dịu lại, như được thắp lên những niềm vui nho nhỏ. Sau mỗi buổi tập, họ thường ngồi bên nhau ở quán cà phê ngoại ô thị xã. Câu chuyện giữa họ nối tiếp không dứt: về âm nhạc, về những chuyến lưu diễn, về tuổi trẻ đã qua và những ngày sắp tới. Có khi chỉ là chuyện vụn vặt, nhưng cả hai vẫn nói say sưa, đầy hứng khởi. Lâu dần, những buổi gặp gỡ ấy trở thành niềm mong đợi trong lòng hai người.
Chiều muộn, Minh chở Dạ Thảo trên chiếc xe máy cũ ra bờ biển. Họ ngồi dưới hàng dương vi vu gió hát. Hoàng hôn buông xuống, sắc tím loang trên mặt biển xanh thẳm, rồi thẫm dần vào khoảng không xa vắng. Gió mang theo vị mặn bám lên da thịt. Cả hai lặng lẽ nhìn ra mênh mông sóng nước. Minh khẽ nói, giọng trầm ấm: “Anh yêu màu tím trên biển lắm. Khi biển chuyển tím, anh có thể ngồi ngắm hàng giờ mà không chán. Em biết vì sao không?”. Không chút ngập ngừng, Dạ Thảo đáp, giọng nhẹ như gió: “Vì màu tím là màu của thủy chung”. Minh mỉm cười, ánh mắt xa xăm: “Đó là màu đẹp nhất cõi nhân gian này”. Dạ Thảo liếc nhìn anh. Trong ánh hoàng hôn, gương mặt Minh thoáng trầm tư, như đang theo đuổi một ý nghĩ xa xôi nào đó. Cô biết anh từng trải qua một đổ vỡ, một vết thương lòng chưa lành, nhưng chưa bao giờ hỏi. Cô chỉ dành cho anh một sự cảm thông lặng lẽ. Còn Minh, mỗi khi nhìn thấy nụ cười ấm áp của cô, anh lại thấy lòng mình nhẹ nhõm như thể những vết xước cũ trong tim đang dần khép miệng…
Một hôm, Dạ Thảo mang đến nhà Minh một chậu lan trắng nhỏ xinh. “Em thấy loài hoa này hợp với anh”, cô nói khẽ. “Nó không rực rỡ, nhưng trong sáng, tinh khiết và bền lâu”. Minh đón lấy chậu hoa, mắt ươn ướt: “Cảm ơn em… Lâu lắm rồi, anh mới nhận được một món quà có ý nghĩa đến vậy”. Anh đặt chậu hoa nơi bậu cửa sổ. Cánh lan trắng rung nhẹ trong gió. Minh thấy lòng mình chợt ấm, một niềm an nhiên, dịu dàng, vừa đủ để tin rằng cuộc đời vẫn còn những mùa hoa nở…
Từ đó, chậu lan trắng được Minh đặt nơi cửa sổ phòng làm việc. Mỗi sáng, khi tia nắng đầu tiên chiếu lên cánh hoa, anh lại thấy trong lòng nhen lên một cảm xúc ấm áp, bình yên. Nguồn cảm hứng sáng tác trở lại. Những bản nhạc mới của anh không còn u hoài, nặng nề như thời còn ngụp lặn trong hôn nhân đau khổ. Từng nốt nhạc, từng giai điệu giờ đây chan chứa yêu thương, mở ra một chân trời mới, trong trẻo và huyền diệu. Trong số đó, có một ca khúc anh viết riêng cho Dạ Thảo Người đến sau cơn mưa. Bản nhạc không nói về tình yêu sôi nổi, nồng cháy, mà lặng lẽ như dòng suối êm ả đầu nguồn, làm dịu mát lòng người sau những tháng ngày giông bão.
4.
Nguyên tiêu năm ấy, câu lạc bộ tham gia đêm thơ nhạc ở nhà văn hóa thị xã. Minh đảm nhận việc phối nhạc cho dàn nhạc. Còn Dạ Thảo thể hiện ca khúc Người đến sau cơn mưa. Cô bước ra sân khấu trong tà áo dài tím, dáng vẻ dịu dàng, nụ cười rạng rỡ. Trong tiếng đàn ghi-ta của Minh réo rắt, Dạ Thảo cất lên giọng hát. Âm thanh mềm mại, trong trẻo, hòa cùng tiếng đàn ngân vang khắp không gian. Cả hội trường lặng đi. Khoảnh khắc ấy, Minh nhận ra giữa anh và Dạ Thảo có một sự đồng cảm sâu xa, như hai tâm hồn tìm thấy nhau giữa muôn vàn âm thanh. Một điều gì đó rất đỗi dịu ngọt, vừa như sương khói, vừa như ánh sáng mỏng tang khẽ chạm vào tim anh. Đêm ấy, họ đi bên nhau trên con đường ngập ánh trăng. Gió thoảng mùi hoa dại. Dạ Thảo thủ thỉ: “Em tin, rồi anh sẽ còn sáng tác nhiều bản nhạc hay hơn thế nữa”. Minh dừng lại, đặt tay lên vai cô, mỉm cười: “Anh sẽ cố gắng… chỉ cần em ở bên. Vì em đã giúp anh tin rằng điều đẹp đẽ nhất vẫn còn trên thế gian này”. Dạ Thảo nhìn anh, mắt long lanh ánh trăng. Tiếng sóng biển từ xa vọng lại, hòa vào nhịp tim hai người. Bất giác, cô khẽ nép vào ngực anh. Minh vòng tay ôm lấy cô, mảnh ghép yêu thương, quý giá vừa tìm thấy trong đời.
PHẠM HỮU HOÀNG
